Πολλοί από εσάς που δεν ασχολείστε με την κατάδυση μπορεί να έχετε την εξής απορία: «Πώς επικοινωνούν οι δύτες υποβρυχίως;» ή “Τι σημαίνουν τα σήματα χειρός που χρησιμοποιούν;”

Είναι αυτονόητο ότι  η φωνητική επικοινωνία είναι η πιο γενικά χρήσιμη μορφή, αλλά οι δύτες αναψυχής δεν έχουν συνήθως πρόσβαση σε εξοπλισμό φωνητικής επικοινωνίας και γενικά δεν λειτουργεί με ένα τυπικό επιστόμιο βαλβίδας ζήτησης κατάδυσης (τον συνηθισμένο ρυθμιστή που χρησιμοποιούμε), επομένως χρησιμοποιούν τα σήματα χειρός !

Παρακάτω θα δούμε κάποια από τα πιο κλασσικά σήματα χειρός που χρησιμοποιούν οι δύτες αλλά και κάποια bonus:

1.Φυσαλίδες ή διαρροή

Αυτό το σήμα το χρησιμοποιεί ο δύτης σε περίπτωση που υπάρχει κάποια διαρροή στον εξοπλισμό του (είτε είναι η στολή, BCD ή από κάποιο σωλήνα). Συνήθως το χρησιμοποίει ο buddy του δύτη όπου έχει την διαρροή για να τον ειδοποιήσει και να πράξει ανάλογα.

2. “ΟΚ!” (Ενταξει!)

Το σήμα ΟΚ είναι από τα πιο συνηθισμένα σήματα χειρός που χρησιμοποιούμε στην κατάδυση. Από την 1η σου μόλις κατάδυση θα παρατηρήσεις τον εκπαιδευτή σου να χρησιμοποιεί αυτό το σήμα συνέχεια, για να σε ρωτήσει εάν είσαι καλά/αισθάνεσαι εντάξει και θα περιμένει να του απαντήσεις με το ίδιο σήμα για να τον επιβεβαιώσεις!Χρησιμοποιείται λοιπόν και σαν ερώτημα αλλά και σαν απάντηση.

Είναι λογικό ο εκπαιδευτής σου να θέλει να ξέρει και να επιβεβαιώνει συνεχώς ότι διασκεδάζεις την κατάδυση και δεν αισθάνεσαι κάποιο κίνδυνο ή φόβο. Είναι δίπλα σου για να αισθάνεσαι άνετα στο νερό.

3. “ΟΚ” στην επιφάνεια

Όπως και το κλασσικό σήμα χειρός του ΟΚ που χρησιμοποιούν οι δύτες υποβρυχίως, έχουμε και το ΟΚ στην επιφάνεια. Είναι από τα πρώτα σήματα χειρός και αυτό που μαθαίνουν οι δύτες στα πρώτα μαθήματα του Open Water Diver.

Το χρησιμοποιούν πιο συχνά στις καταδύσεις από σκάφος για να δώσουν σήμα στον καπετάνιο ή στους υπόλοιπους στο σκάφος ότι είναι εντάξει. Γίνεται είτε με το ένα χέρι ακουμπώντας στο κεφάλι ή και με τα δύο σχηματίζοντας έναν κύκλο πάνω από το κεφάλι.

4. “Πρόβλημα”

Οι δύτες επικοινωνούν ότι έχουν κάποιο πρόβλημα ή ότι δεν είναι εντάξει απλώνοντας ένα πεπλατυσμένο χέρι και περιστρέφοντάς το αργά από τη μια πλευρά στην άλλη. Ένας δύτης που επικοινωνεί ένα πρόβλημα κάτω από το νερό θα πρέπει στη συνέχεια να δείχνει την πηγή του προβλήματος χρησιμοποιώντας τον δείκτη του. Η πιο κοινή χρήση του σήματος χεριού “προβλήματος” είναι για όταν υπάρχει πρόβλημα στην εξίσωση του αυτιού. Είναι ένα από τα πιο γνωστά σήματα χειρός καθώς όλοι οι μαθητές δύτες μαθαίνουν το σήμα «πρόβλημα στο αυτί» πριν μπουν για πρώτη φορά στο νερό.

5. “Δεν έχω αέρα”

Το σήμα “δεν έχω αέρα” είναι ένα από τα πολύ σημαντικά σήματα χειρός και διδάσκεται σε όλους τους μαθητές του προγράμματος ανοιχτής θάλασσας, ώστε να γνωρίζουν πώς να αντιδράσουν στην απίθανη περίπτωση έκτακτης ανάγκης όπου δεν θα έχουν αέρα.

Οι πιθανότητες έκτακτης ανάγκης έλλειψης αέρα κατά την αυτόνομη κατάδυση είναι εξαιρετικά χαμηλές όταν τηρούνται οι κατάλληλοι έλεγχοι πριν από την κατάδυση και οι διαδικασίες κατάδυσης.

Για να κάνετε αυτό το σήμα, μετακινήστε ένα επίπεδο χέρι κατά μήκος του λαιμού σας με μια κίνηση κοπής για να υποδείξετε ότι η παροχή αέρα έχει διακοπεί. Αυτό το σήμα απαιτεί άμεση απόκριση από τον φίλο του δύτη, ο οποίος θα πρέπει να επιτρέψει στον δύτη που δεν έχει αέρα να αναπνεύσει από τον εναλλακτικό ρυθμιστή πηγής αέρα ενώ οι δύο δύτες ανεβαίνουν μαζί.

6. “Λίγο αέρα”

Για το σήμα “λίγο αέρα”, τοποθετήστε μια κλειστή γροθιά στο στήθος σας.

Αυτό το σήμα χειρός δεν χρησιμοποιείται για να υποδείξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης, αλλά για να επικοινωνήσει ότι ένας δύτης έχει φτάσει στο προκαθορισμένο απόθεμα αέρα για την κατάδυση. Μόλις ένας δύτης επικοινωνήσει ότι είναι χαμηλά στον αέρα, αυτός και ο buddy του θα πρέπει να συμφωνήσουν να κάνουν μια αργή και ελεγχόμενη ανάβαση στην επιφάνεια και να τερματίσουν την κατάδυση χρησιμοποιώντας το σήμα “πάνω” (όπου θα δούμε σε λίγο!)

7. “Στάση ασφαλείας “

Το σήμα “Στάση ασφαλείας” γίνεται κρατώντας ένα επίπεδο χέρι πάνω από τρία ανυψωμένα δάχτυλα.

Ένας δύτης δείχνει να παραμείνουν σε αυτό το επίπεδο βάθους για τρία λεπτά (τα λεπτά που υποδηλώνονται από τα τρία δάχτυλα), που είναι ο ελάχιστος συνιστώμενος χρόνος για μια στάση ασφαλείας. Το σήμα “στάση ασφαλείας” θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε κάθε κατάδυση για να γνωστοποιείται εντός της ομάδας ότι οι δύτες έχουν φτάσει στο προκαθορισμένο βάθος στάσης ασφαλείας και συμφωνούν να διατηρήσουν αυτό το βάθος για τουλάχιστον τρία λεπτά.

8. “Σταμάτα”

9. Πάνω (ανάδυση- τερμάτιση κατάδυσης)

Το σήμα «πάνω» είναι ένα από τα πιο σημαντικά σήματα χειρός στις καταδύσεις. Οποιοσδήποτε δύτης μπορεί να τερματίσει την κατάδυση σε οποιοδήποτε σημείο για οποιονδήποτε λόγο χρησιμοποιώντας το σήμα “πάνω”. Αυτός ο σημαντικός κανόνας ασφαλείας κατά την κατάδυση διασφαλίζει ότι οι δύτες δεν εξαναγκάζονται να ξεπεράσουν το επίπεδο άνεσής τους κάτω από το νερό. Το σήμα “πάνω” είναι ένα σήμα απόκρισης ζήτησης. Ένας δύτης που σηματοδοτεί “πάνω” σε έναν συνδύτη θα πρέπει να λάβει το σήμα “πάνω” σε αντάλλαγμα, ώστε να μπορεί να είναι σίγουρος ότι το σήμα έγινε κατανοητό.

10. “Πόσο αέρα έχεις;”

Το σήμα “Πόσο αέρα έχεις;” σε βοηθά να ρωτήσεις πόσος αέρας απομένει για κάθε δύτη με τον οποίο βρίσκεσαι, προκειμένου να γνωρίζετε πότε πρέπει να αρχίσετε να περιστρέφετε την κατάδυση ή να κατευθυνθείτε σε διαφορετική περιοχή προτού πέσει ο αέρας του δύτη.Υπενθυμίσε περιοδικά τον buddy σου και ρώτησέ τον πόσο αέρα του έχει απομείνει καθ’ όλη τη διάρκεια της κατάδυσης.

11. Χελώνα

12. “Μείνε με το buddy σου “

Είναι από τα σήματα χειρός που συνήθως οι εκπαιδευτές καταδύσεων χρησιμοποιούν αυτό το σήμα χεριού για να υπενθυμίσουν στους μαθητές δύτες να μείνουν κοντά στον καταδυτικό τους σύντροφο (buddy).

Οι δύτες χρησιμοποιούν επίσης περιστασιακά αυτό το σήμα για να αναθέσουν ξανά buddy υποβρύχια. Για παράδειγμα, όταν δύο δύτες είναι χαμηλοί στον αέρα και έτοιμοι να ανέβουν, μπορούν να επικοινωνήσουν ότι θα παραμείνουν μαζί και θα ανέβουν χρησιμοποιώντας το σήμα χεριού “buddy up”.

13. “Ακολούθα εμένα “

Ενημερώσε τον buddy σου ότι θα αναλάβεις το προβάδισμα δείχνοντας πρώτα τον εαυτό σου και μετά το σήμα “Ακολούθα εμένα” ή δείξε τον buddy σου και ύστερα το σήμα εάν θέλεις να οδηγήσει αυτός την πορεία.

14. Προς τα πού;

Ένα επίσης από τα πιο ενδιαφέρον σήματα χειρός είναι το “Προς τα πού;” όπου το χρησιμοποιούν οι δύτες για να ρωτήσουν από ποια μεριά είναι αυτό που ψάχνουν ή θέλουν να πάνε.

15. Τσούχτρα

Τα περισσότερα σήματα χειρός είναι σταθέρα και δεν αλλάζουν και είναι η παγκόσμια γλώσσα των δυτών υποβρυχίως, μπορείτε να δείτε περισσότερα σήματα που χρησιμοποιούν οι δύτες στην PADI.

Εάν ενδιαφέρεσαι να ασχοληθείς και εσύ με την κατάδυση ή είσαι ήδη δύτης και θέλεις να συμμετέχεις στις καταδυτικές εμεπειρίες μας και να μπεις στην μεγάλη παρέα του Seals Diving Center (τώρα που έμαθες κάποια σήματα χειρός και θέλεις να τα χρησιμοποιήσεις!) μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας για να βρούμε ένα πρόγραμμα στα μέτρα σου.

Χουλιάρα Λυδία

PADI OW Scuba Instructor